Czy alkoholik musi pić codziennie? Jak rozpoznać uzależnienie od alkoholu?

Czy uzależnionym jest jedynie ten, kto sięga po kieliszek używki codziennie? Niekoniecznie. Uzależnienie od alkoholu to złożony proces, który nie zawsze wygląda tak, jak ukazują go powszechne stereotypy. W rzeczywistości wiele osób zmaga się z chorobą, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. W związku z tym nasuwa się więc pytanie: czy alkoholik musi pić codziennie? Z pewnością nie. Do rozwoju nałogu może doprowadzić nawet picie okazjonalne, ukradkiem lub dla relaksu.

Alkoholizm to jedno z najczęściej bagatelizowanych uzależnień, szczególnie w kulturze, w której picie alkoholu staje się społecznym rytuałem. W Polsce używki towarzyszą spotkaniom, firmowym eventom, przyjęciom rodzinnym – często trudno je sobie wyobrazić bez lampki wina czy kieliszka wódki. Dlatego wielu osobom ciężko jest przyjąć do wiadomości, że ich sposób picia może już mieć cechy uzależnienia. Czy alkoholik musi pić codziennie i zataczać się na chodniku? Wbrew powszechnym opiniom – nie. Uzależnienie od alkoholu nie jest mierzone ilością wypijanego trunku, lecz utraconą kontrolą nad piciem, jego konsekwencjami oraz psychiczną i fizyczną potrzebą sięgania po alkohol.

Czy alkoholik musi pić codziennie – przyczyny alkoholizmu

Alkoholizm to choroba, która nie zależy wyłącznie od częstotliwości spożywania alkoholu, ale od sposobu, w jaki dana osoba pije, jak bardzo potrzebuje alkoholu oraz czy jest w stanie nad tym zapanować. Czy alkoholik musi pić codziennie? Istnieją osoby uzależnione, które piją tylko w weekendy, w tzw. ciągach, a także takie, które potrafią nie pić przez dłuższy czas, ale potem tracą kontrolę nad ilością używki. Jakie są najczęstsze powody, dla których uzależnieni sięgają po coraz większe dawki alkoholu etylowego?

Uzależnienie od alkoholu to psychiczna i fizyczna zależność, która wpływa na myśli, emocje, zachowania oraz organizm. Człowiek uzależniony nie pije już wyłącznie dla przyjemności, lecz dlatego, że jego ciało i umysł potrzebują substancji toksycznej, by normalnie funkcjonować. Problem alkoholowy nigdy nie powstaje z dnia na dzień – to efekt złożonych, często nakładających się na siebie czynników.

Wśród przyczyn alkoholizmu wymienia się czynniki psychologiczne, społeczne, biologiczne, genetyczne, duchowe i egzystencjalne. W pierwszej z wymienionych grup szczególną uwagę zwraca niska samoocena. To również lęki, depresja, nadmierny stres, trudności w radzeniu sobie z emocjami i chęć ucieczki od problemów. Szkodliwe mogą okazać się wzorce wyniesione z domu – nie bez znaczenia jest tutaj alkoholizm w rodzinie i dziedziczność alkoholizmu. Do rozwoju uzależnienia prowadzą ponadto reakcje chemiczne organizmu na alkohol (niektórzy szybciej uzależniają się biologicznie). Wśród czynników ryzyka uzależnienia od alkoholu o charakterze duchowym i egzystencjalnym, prowadzących do nadmiernego picia, wymienia się poczucie pustki, braku sensu, osamotnienia, chęć ucieczki od odpowiedzialności i trudnych wyborów.

Objawy przewlekłej choroby alkoholowej a patologiczne manipulacje alkoholika

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i klasyfikacji ICD-10 diagnoza choroby alkoholowej opiera się na występowaniu co najmniej trzech z opisanych objawów w ciągu roku. To przede wszystkim silne pragnienie lub przymus picia alkoholu (tzw. głód alkoholowy). Czy alkoholik musi pić codziennie? Nie – głód ten może odczuwać okazjonalnie, nagle, pod wpływem działania określonych wyzwalaczy. Wśród objawów alkoholizmu wymienia się również utratę kontroli nad piciem, trudności w zaprzestaniu lub zmniejszeniu dawek wypijanego trunku, dolegliwości odstawienne podczas trzeźwości i zwiększającą się tolerancję organizmu na szkodliwe oddziaływanie toksyn alkoholowych. Osoby uzależnione zaniedbują ponadto swoje zainteresowania, pasje i obowiązki na rzecz picia. Kontynuują swoje działanie mimo świadomości szkód zdrowotnych, psychicznych, społecznych lub prawnych.

Stadium uzależnienia od alkoholu a przerwanie ciągu alkoholowego

Zastanawiając się nad tym, czy alkoholik musi pić codziennie, warto poruszyć kwestię rozwoju poszczególnych faz alkoholizmu. Wraz z postępem uzależnienia zmienia się bowiem sposób picia, odporność organizmu na alkohol oraz konsekwencje, jakie ponosi osoba uzależniona. Wielodniowe okresy nieprzerwanego picia są zwykle charakterystyczne dla zaawansowanego stadium uzależnienia (przewlekłego lub krytycznego). Przerwanie takiego ciągu to nie tylko decyzja, ale również poważne wyzwanie dla ciała i psychiki.

Czy alkoholik musi pić codziennie? Jak rozwija się uzależnienie? W fazie prealkoholowej (wstępnej) u osoby uzależnionej występuje tzw. picie okazjonalne. Spożywa ona trunek głównie w celach towarzyskich, a alkohol zaczyna pełnić funkcję reduktora napięcia i stresu. W tym stadium rozwoju choroby alkoholowej nie ma jeszcze widocznych konsekwencji picia, w tym również zaburzeń psychicznych wynikających z picia alkoholu. W fazie ostrzegawczej rozwoju uzależnienia chory coraz częściej sięga po alkohol głównie dla odczuwanej ulgi. Rośnie jego tolerancja na alkohol — trzeba pić więcej, by osiągnąć ten sam efekt. Charakterystyczne są pierwsze okresy utraty kontroli nad ilością wypijanego alkoholu.

Uzależniony traci kontrolę nad piciem w fazie krytycznej rozwoju choroby. To wówczas pojawiają się konflikty rodzinne, zawodowe i prawne. Rozpoczynają się charakterystyczne dla nałogu pierwsze ciągi alkoholowe, trwające dni lub tygodnie. Faza przewlekła choroby alkoholowej to całkowita utrata kontroli chorego. Alkohol dominuje nad wszystkimi aspektami jego życia. Ciągi alkoholowe są coraz dłuższe, a przerwy między nimi coraz krótsze. W tym czasie mogą wystąpić poważne objawy zespołu abstynencyjnego po przerwaniu picia.

Czy alkoholik musi pić codziennie? Kompleksowa terapia osoby uzależnionej od alkoholu

Kompleksowa terapia choroby alkoholowej to zintegrowany i wieloetapowy proces, którego celem jest nie tylko odstawienie alkoholu przez chorego, ale również poprawa poziomu jego ogólnego funkcjonowania psychicznego, społecznego i fizycznego. Leczenie alkoholizmu rozpoczyna się od skrupulatnej diagnostyki pacjenta. Lekarz ocenia wpływ alkoholu na organizm człowieka, określa, z jakimi objawami i schorzeniami współistniejącymi zmaga się chory. Zależnie od indywidualnych potrzeb i możliwości każdego pacjenta, specjalista dobiera odpowiednie metody leczenia. Dla osiągnięcia jak najlepszych, a przede wszystkim stałych rezultatów terapeutycznych, zaleca się stosowanie wielu elementów kompleksowej terapii alkoholizmu jednocześnie. To przede wszystkim detoks alkoholowy, wszywka alkoholowa i psychoterapia alkoholizmu.