Spożywanie alkoholu przez nastolatków jest szeroko rozpowszechnione, co udowadniają liczne próby badawcze przeprowadzane wśród przedstawicieli różnych nacji. Wielu z nich doświadcza zatem już we wczesnej młodości konsekwencji jego nadużywania. Picie młodych ludzi charakteryzuje skrajna intensywność – rzadko kończą oni spożywanie alkoholu na jednym drinku czy kieliszku. Tym samym doprowadzają się do stanu upojenia alkoholowego i zatruwają swój organizmu. Pijąc w młodym wieku, przyczyniają się do wzrostu ryzyka wystąpienia wielu schorzeń przewlekłych. Zwykle obejmują one zmiany w funkcjonowaniu nerek, wątroby, serca, trzustki, żołądka, a nawet ośrodkowego układu nerwowego. Im młodsze są nastolatki sięgające po alkohol, tym częściej angażują się w szkodliwe społecznie i ryzykowne zachowania (przygodny seks, akty agresji, używanie innych substancji psychoaktywnych).
Sięganie po alkohol jest ściśle związane z przebiegiem procesu dojrzewania. Wówczas młodzi ludzie przechodzą intensywne przemiany fizyczne, społeczne i emocjonalne. Niejednokrotnie ulegają presji i namowom rówieśników. To okres, który sprzyja eksperymentowaniu i testowaniu. Nie powinno ono jednak stanowić zagrożenia dla zdrowia ani życia młodego człowieka. Należy bowiem pamiętać, że alkohol etylowy to toksyna, która powoduje liczne zmiany biochemiczne, metaboliczne i strukturalne w każdym organizmie, bez względu na wiek człowieka pijącego. Substancja ta nie powinna zatem stawać się sposobem na nawiązywanie znajomości i rozwijanie kontaktów społecznych. Brak doświadczenia w spożywaniu etanolu przyczynia się do gwałtowniejszych reakcji organizmu na jego obecność w krwiobiegu. Chodzi tu nie tylko o nasilenie objawów zatrucia alkoholowego, ale również tendencję do popadania w nałogi. Również z tego względu spożywanie alkoholu przez nastolatków jawi się jako zjawisko szczególnie niebezpieczne społecznie.
Spis treści:
Spożywanie alkoholu przez nastolatków – przyczyny
Przyczyn, dla których niektórzy nieletni piją alkohol, może być bardzo wiele. Spożywanie alkoholu przez nastolatków może mieć podłoże genetyczne, psychologiczne, osobowościowe oraz środowiskowe. Statystycznie częściej po kieliszek sięgają dzieci alkoholików, czyli osoby obciążone ryzykiem wystąpienia syndromu DDA. U dzieci osób uzależnionych występują subtelne różnice w strukturach mózgu, mogące wskazywać na ich późniejsze trudności z nadużywaniem alkoholu. Wykazano ponadto, że są one szczególnie widoczne u tych osób, które posiadają specyficzne cechy behawioralne – zaburzenia osobowości, zachowania, ograniczoną kontrolę impulsów. Jasne staje się, że budowa i funkcje mózgu w sposób bezpośredni przekładają się na zachowanie człowieka, co staje się przedmiotem dalszych badań naukowców.
Nastolatki mają ponadto skłonność do uczestnictwa w potencjalnie niebezpiecznych sytuacjach, wśród których wymienia się również inicjację alkoholową. Większość z nich lubi adrenalinę i ryzyko. Zmiany rozwojowe okresu adolescencji tłumaczą również impulsywne zachowania młodych ludzi, których konsekwencji oni sami nie tyle nie rozumieją, co wręcz nie dostrzegają. Młodzież najczęściej oczekuje, że picie alkoholu będzie dla nich przyjemnym doświadczeniem i potwierdzeniem ich dojrzałości. W rzeczywistości jest jednak zgoła inaczej. Po intensywnych okresach upojenia alkoholowego zmagają się oni z objawami zatrucia, a stopniowe odstawienie alkoholu może się dla nich okazać szczególnie dotkliwe.
W sposobie używania alkoholu przez młodych ludzi rolę odgrywa nie tylko genetyczna podatność na alkoholizm, ale również czynniki środowiskowe. Chodzi tu przede wszystkim o wpływ rodziców i rówieśników oraz mediów. Alkohol jest obecnie szeroko dostępny, wręcz promowany.
Spożywanie alkoholu przez nastolatków – ryzyko dla zdrowia
Spożywanie alkoholu przez nastolatków wpływa niekorzystnie na rozwój narządów wewnętrznych i ich współpracę oraz funkcjonowanie komórek. Długotrwałe upośledzenie wybranych funkcji mózgu dokonane przez wpływ etanolu prawdopodobnie nie zanika wraz z wiekiem. Badania wykazały, że w konsekwencji nastolatki, które miały problemy alkoholowe jeszcze przed osiągnięciem 18 roku życia, mają problemy w szkole i gorsze wykształcenie niż rówieśnicy. Ich mózgi przedwcześnie starzeją się, doprowadzając do występowania zaburzeń funkcji poznawczych, koordynacji motorycznej, a nawet demencji. Częściej uzależniają się od alkoholu, nie mogąc przerwać ciągów alkoholowych.
Substancja toksyczna wpływa ponadto na sprawność pamięci długotrwałej i umiejętność uczenia się. U młodych osób nadużywających alkohol można stwierdzić podniesione poziomy wskaźników enzymów wątrobowych. Spożywanie alkoholu w okresie szybkiego wzrostu i rozwoju organizmu (również płciowego) zakłóca gospodarkę hormonalną ustroju. Jest ona zaś niezbędna dla rozwoju organów, mięśni i kośćca.
Rola prewencji w ograniczaniu skutków alkoholizacji młodzieży
Przed sięganiem po alkohol etylowy młodych ludzi mogą chronić ich indywidualne czynniki osobowościowe. Należą do nich głównie ich cechy charakteru, inteligencja, umiejętności werbalne, poczucie własnej wartości, rozwinięte mechanizmy samokontroli. Pomocne są ponadto dobre relacje z rodziną i rówieśnikami, a także wsparcie i pomoc środowiska pozarodzinnego.
Rozwój organizmu młodego człowieka nie jest prostolinijny. Proces dojrzewania charakteryzuje zmienność z okresami intensywnego wzrostu i reorganizacji oraz wolniejszego wzrostu i integracji. Najlepszym momentem do podejmowania interwencji profilaktycznych wydają się okresy gwałtownego wzrostu. To właśnie wtedy wszystkie czynniki zewnętrzne najsilniej oddziałują na psychikę i zachowanie adolescentów.
Postuluje się podejmowanie interwencji na poziomie jednostkowym, czyli zmianę poziomu wiedzy, oczekiwań i postaw przedstawicieli młodego pokolenia. Wedle tych postulatów młodzież powinna być w stanie samodzielnie i świadomie opierać się proalkoholowym wpływom i powstrzymywać własną chęć sięgnięcia po alkohol. Innym rodzajem interwencji są te podejmowane na poziomie środowiskowym. Powinny one przede wszystkim mieć na celu ograniczenie okazji do picia. Dążą do zaostrzania kar dla nieletnich nieprzestrzegających zasad minimalnego wieku pozwalającego na spożywanie alkoholu. Zmierzają ponadto do minimalizacji przyzwolenia, czyli społecznej tolerancji na zjawisko picia nieletnich.
Gdy prewencja nie wystarcza
Osoby niepełnoletnie mogą zgłosić się na leczenie alkoholizmu w prywatnej placówce wyłącznie po uzyskaniu zgody rodzica lub opiekuna prawnego i przeprowadzeniu konsultacji lekarskiej. By uniknąć nawrotów choroby alkoholowej, w pierwszej kolejności zaleca się zwykle psychoterapię alkoholizmu. Podczas spotkań terapeutycznych nastolatki poznają własne, patologiczne wzorce zachowań i dostrzegają własne trudności. Z pomocą specjalisty uczą się je zastępować wzorcami zachowań akceptowanych społecznie. Poznają konstruktywne sposoby spędzania wolnego czasu, zwiększają poziom własnej wartości i samoakceptacji.
Zostaw swój komentarz