Samodzielne badanie znamion przez pacjenta stanowi podstawowy sposób zapobiegania rozwojowi niebezpiecznych chorób skóry, w tym również nowotworów. Systematyczne oględziny stanu własnej skóry pozwalają pacjentowi w porę zauważyć wszelkie niepokojące objawy i zmiany w wyglądzie nawet zwykłych pieprzyków. Każdy z nas powinien takiej samokontroli poddawać się regularnie, przynajmniej raz w miesiącu, a najlepiej raz w tygodniu. W przypadku zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości należy skorzystać z pomocy specjalisty, Pacjent powinien zatem udać się do chirurga lub dermatologa.
Na podłożu zmian barwnikowych powstaje nawet 30% wszystkich nowotworów złośliwych skóry, czyli czerniaków. Z tego też względu pacjent powinien zaznajomić się z objawami, których wystąpienie każdorazowo musi go zaniepokoić. By samodzielne badanie znamion było skuteczne i przyniosło oczekiwany rezultat w postaci szybkiej diagnostyki, człowiek musi wiedzieć, na co powinien zwracać szczególną uwagę.
Spis treści:
Co należy wiedzieć o znamionach?
Znamiona barwnikowe towarzyszą nam w większości już od momentu narodzin. Niektóre z nich mogą się pojawić na naszej skórze z biegiem lat. Podobnie bywa również w przypadku innego rodzaju znamion, nie tylko powszechnych pieprzyków. Także brodawki i inne znamiona przydatkowe mogą mieć charakter wrodzony. Na skórze często zauważa się również kaszaki, ropnie oraz guzy skórne. Te ostatnie wzbudzają największy niepokój pacjentów, którzy stosują samodzielne badanie znamion. Ich pojawienie się na powierzchni skóry niemal zawsze skłania do wizyty lekarskiej. Takie działanie jest bowiem odpowiednie i zalecane.
Liczba znamion na ciele może fizjologicznie zwiększać się na skutek niektórych czynników. Do najczęstszych i mających największy wpływ na widoczność znamion należą przede wszystkim wahania hormonalne u pacjenta i nadmierna ekspozycja skóry na promieniowanie UV. Również takie stany jak ciąża, immunosupresja czy choroby metaboliczne mogą powodować pojawienie się na skórze przebarwień lub zmian skórnych.
Na ciele człowieka mogą występować różnorodne znamiona: w miejscach intymnych, na skórze głowy, twarzy, szyi. Niektóre z nich trudno zatem zauważyć głównie ze względu na ich lokalizację i ułożenie. Również ich struktura może uniemożliwiać dokładne zbadanie i oględziny przez pacjenta. Zwłaszcza jeżeli znamię skórne jest niewielkie, wypukłe, zasłonięte przez fałdy skóry.
Samodzielne badanie znamion – kilka zasad
Aby mieć znamiona skórne pod kontrolą, należy systematycznie je obserwować. Czasami trudno jest nam wykonać to zadanie samodzielnie. Mowa tu szczególnie o tych zmianach skórnych, które pojawiają się w kłopotliwych lokalizacjach. By je obejrzeć, możemy natomiast poprosić o pomoc osoby trzecie, najlepiej nam najbliższe. Znamiona można obejrzeć również z wykorzystaniem lustra lub lusterek kosmetycznych. Niemożność dotarcia do niektórych z nich nie powinna jednak powstrzymywać pacjenta od wykonania badania. Każde znamię powinno się oglądać przynajmniej przez kilka sekund, obserwując jego główne cechy. Pobieżna obserwacja nie dostarczy nam bowiem żadnych wniosków. Pewne zmiany w wyglądzie znamion łatwo przeoczyć lub zbagatelizować, zwłaszcza jeżeli na samobadanie nie przeznaczymy odpowiedniej ilości czasu. Najlepiej, gdy obejrzymy całe nagie ciało, przed lub po kąpieli, w dobrym, jasnym świetle lub świetle dziennym.
Samodzielne badanie znamion powinno odbywać się systematycznie, bez konkretnych wskazań lekarskich, w celach profilaktycznych. Jeżeli pacjent zauważy jednak, że jakikolwiek jego pieprzyk zmienił wygląd, powinien baczniej obserwować swoje znamiona i skorzystać z konsultacji lekarskiej. Każdy z nas powinien wiedzieć, jak odróżnić znamię od czerniaka. Niepokojące są przede wszystkim takie objawy jak: zmiana koloru, asymetria, nagły wzrost, nieregularność znamienia oraz jego nagłe pojawienie się lub „wędrowanie” po różnych lokalizacjach ciała. Podejrzane zmiany należy niezwłocznie poddać kontroli lekarskiej. Tylko specjalista, posługując się odpowiednimi narzędziami, jest bowiem w stanie ocenić ryzyko rozwoju choroby i wstępny charakter obserwowanej zmiany.
Leczenie znamion
Niemal każde atypowe znamię barwnikowe oraz inne znamiona, które zmieniają swoją strukturę, kształt lub kolor, wymagają leczenia. Polega ono głównie na wycięciu podejrzanych zmian w całości, za pomocą skalpela. Postępowanie chirurgiczne umożliwia bowiem wykonanie szczegółowej diagnostyki podczas badania histopatologicznego. Czasami specjaliści nawet przy użyciu dokładnego sprzętu (dermatoskopu) nie są w stanie określić w stu procentach, z jaką zmianą skórną mamy do czynienia. W tym celu wycina się je nawet „na wyrost”, by zapobiec rozwojowi ewentualnych chorób, a jednocześnie profesjonalnie dokończyć proces diagnostyczny. Objawy czerniaka w większości przypadków są bardzo charakterystyczne. Nie brak również i takich pacjentów, u których podejrzenie choroby zostało odkryte dopiero za pomocą biopsji. Nie wszystkie chorobowo zmienione znamiona skórne dają wczesne objawy. Jednak samodzielne i skrupulatne ich badanie w znacznym stopniu przyczynia się do zwiększenia świadomości pacjentów i działa na ich korzyść.
Zostaw swój komentarz