Polineuropatia alkoholowa to zespół objawów charakterystycznych dla zaburzenia funkcji nerwów obwodowych. W konsekwencji dochodzi do nieprawidłowego przewodnictwa impulsów nerwowych w układzie nerwowym. Jako główne objawy tego stanu wymienia się przede wszystkim zaburzenia czucia oraz drętwienie kończyn. Z czasem skutkować może nawet zanikiem mięśni i niedowładem. Przyczyną powstania neuropatii alkoholowej jest długotrwałe spożywanie alkoholu. Uzależnienie od alkoholu etylowego jest bowiem schorzeniem przewlekłym. Dotyczy zarówno sfery zdrowia fizycznego, jak i psychicznego człowieka. Objawy psychosomatyczne choroby alkoholowej są trudne do wyleczenia, a proces ten jest długotrwały.
Z powodu picia nałogowego u alkoholików może dojść do uszkodzenia układu nerwowego. Dotyczy to zarówno jego struktury, jak i funkcjonowania. Jednym z poważniejszych i groźnych dla zdrowia, a nawet życia osoby uzależnionej jest polineuropatia alkoholowa. Choć uważa się, że schorzenie to jest nieuleczalne, odpowiednio szybka diagnostyka i podjęcie terapii pozwala zahamować proces jego rozwoju. Objawów neuropatii nie należy bagatelizować, gdyż mogą skończyć się dla pacjenta tragicznie. W przypadku ich wystąpienia konieczna jest zatem niezwłoczna konsultacja specjalistyczna.
Spis treści:
Czym jest polineuropatia alkoholowa?
Polineuropatia alkoholowa jest poważnym uszkodzeniem układu nerwowego o charakterze obwodowym. Ponieważ wiąże się nierozerwalnie z nadużywaniem alkoholu, uznaje się ją za powszechne powikłanie choroby alkoholowej. Statystycznie uważa się, że polineuropatia alkoholowa dotyka nawet co trzecią osobę uzależnioną od spożywania alkoholu. Uszkodzenie neuropatyczne obejmuje nerwy obwodowe, sploty nerwowe i korzenie nerwów. Dolegliwości wynikające ze zmian patologicznych występują symetrycznie, doskwierając pacjentom po obu stronach ciała. W polineuropatii alkoholowej zaburzeniu ulega proces przewodzenia bodźców. Dotyczy to zarówno informacji czuciowych, jak i bodźców ruchowych i autonomicznych.
Przyczyny polineuropatii alkoholowej
Za główną przyczynę polineuropatii alkoholowej uważa się długotrwałe nadużywanie alkoholu. Na bezpośrednie uszkodzenia powstające w obszarze układu nerwowego wpływa przede wszystkim rozpad osłonek mielinowych w nerwach obwodowych, niedobór substancji odżywczych i witamin (zwłaszcza witamin z grupy B) oraz nadmierne stężenie toksyn. Ostatni z wymienionych czynników dotyczy głównie nadmiernej obecności w krwiobiegu nałogowca aldehydu octowego. Jest on pochodną alkoholu, półproduktem metabolizmu etanolu. Stanowi realne zagrożenie dla zdrowia i funkcjonowania układu nerwowego, ponieważ niszczy zdrowe komórki nerwowe. Do wystąpienia schorzenia przyczyniają się ponadto choroby współistniejące, w tym głównie cukrzyca, borelioza i miażdżyca.
Jakie wyróżniamy objawy polineuropatii alkoholowej? – dolegliwości nie tylko ze strony układu nerwowego
Wśród charakterystycznych objawów, jakimi manifestuje się polineuropatia alkoholowa, przeważają dolegliwości związane z zaburzeniem czucia głębokiego i zmysłu dotyku. Pacjent odczuwa przede wszystkim:
- parestezje – uczucie mrowienia, drętwienia, pieczenia, ścisku bez wyraźnych bodźców, zaburzenia dotyku zwłaszcza w kończynach;
- bóle kończyn;
- zaniki mięśniowe;
- nadwrażliwość na bodźce;
- ogólne osłabienie;
- zaburzenia fizjologiczne;
- zaburzenia ruchowe;
- zaburzenia autonomiczne.
Schorzenie ma złożoną etiologię i skomplikowany przebieg. Świadczy o tym wielość i różnorodność dolegliwości. Dotyczą one zarówno prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, jak i podległych mu układów. Pacjenta może dotyczyć wiotki niedowład mięśni z zanikiem. Obecne są zaburzenia funkcji zwieraczy, dolegliwości skórne, nadpotliwość, suchość skóry, jej rogowacenie, zmiany troficzne, które często obejmują również paznokcie.
Czy polineuropatia alkoholowa jest schorzeniem uleczalnym?
Schorzenie ma charakter postępujący, a jego objawy nasilają się wraz z upływem czasu i zaawansowaniem choroby alkoholowej. Na korzyść pacjentów działa tu zatem czas. Szybka diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala ograniczyć dokuczliwość objawów i zahamować rozwój choroby. Podjęcie leczenia polineuropatii alkoholowej przynosi skutek jedynie wówczas, gdy pacjent całkowicie zrezygnuje z przyjmowania kolejnych dawek alkoholu etylowego. Zaprzestanie picia alkoholu umożliwia organizmowi regenerację, a lekarzom – zastosowanie farmakoterapii. Zaburzenie przewodzenia informacji czuciowych wiąże się bowiem z dolegliwościami bólowymi. Wobec tego w dużej grupie pacjentów należy wdrożyć leczenie przeciwbólowe. Możliwe jest ono jedynie przy bezwzględnym zaprzestaniu picia alkoholu.
Jak przebiega leczenie polineuropatii alkoholowej?
Skutkiem długotrwałego uzależnienia od alkoholu jest uszkodzenie komórek i tkanek całego organizmu. Dotyczy to nie tylko sposobu funkcjonowania narządów wewnętrznych, ale również całego układu nerwowego. Wpływ alkoholu na mózg jest bowiem niezaprzeczalny. Na skutek choroby alkoholowej może dojść nie tylko do uszkodzenia komórek, ale również ich demielinizacji. Zniszczenie osłonek mielinowych komórek nerwowych jest zaś nieodwracalne. Przebieg alkoholizmu wiąże się ponadto z nadmierną utratą i niewystarczającą podażą płynów oraz substancji odżywczych. Witaminy i mikroelementy są natomiast niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu człowieka. Polineuropatia jest chorobą głównie osób uzależnionych od alkoholu.
Polineuropatia alkoholowa leczona jest z wykorzystaniem suplementacji dożylnej witamin i substancji odżywczych. W składzie kroplówek witaminowych przeznaczonych dla nałogowców zawarta jest przede wszystkim witamina B1. Podczas leczenia schorzenia należy stosować dietę bogatą w składniki odżywcze i nawadniać organizm. W przypadku występowania dolegliwości bólowych lekarze zlecają zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Elementem leczenia jest również fizjoterapia. Jest ona szczególnie ważna dla pacjentów, u których pojawiło się osłabienie siły mięśniowej i niedowłady lub zanik mięśni. U niektórych chorych konieczne okazuje się również stosowanie leków osłaniających żołądek celem zwiększenia skuteczności leczenia.
Rokowania alkoholików a kompleksowa terapia choroby alkoholowej
Picie ryzykowne często przeradza się w uzależnienie od alkoholu etylowego. Z tego względu podczas spożywania etanolu zawsze należy zachować szczególną ostrożność. Jaki jest wpływ alkoholu na zdrowie człowieka? Długotrwałe narażenie na działanie toksyn powoduje szereg uszkodzeń w całym organizmie. Powszechne są różnorodne zaburzenia psychiczne wynikające z picia alkoholu. Używka degraduje bowiem ustrój nie tylko pod względem somatycznym, ale również dotyka zdrowia psychicznego. Wybrane z nich mogą nawet stać się przyczyną zgonów poalkoholowych. Wśród najbardziej dokuczliwych i szkodliwych dla zdrowia wymienia się przede wszystkim bezsenność, depresję, paranoje i psychozy, Zespół Korsakowa, a nawet powszechny ból brzucha po alkoholu.
Polineuropatia alkoholowa – jak ją wyleczyć? Warunkiem koniecznym skutecznej terapii jest wstrzemięźliwość od alkoholu. Niedopuszczalne jest bowiem stosowanie leków łączonych z etanolem. Znana jest bowiem powszechnie szkodliwość relacji antybiotyk a alkohol i podobnie jest ze stosowaniem leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych w przebiegu neuropatii. By ograniczyć ryzyko uszkodzenia nerwów i całego obwodowego układu nerwowego, należy jak najwcześniej przerwać niebezpieczny ciąg alkoholowy. Większość nałogowców decyduje się na ten krok pod opieką specjalistów. Substancję odurzającą odstawiają zatem podczas detoksu alkoholowego. W utrzymaniu długotrwałej abstynencji pomagają alkoholikom terapeutyczne elementy kompleksowego leczenia choroby alkoholowej. Wśród nich najskuteczniejszy jest Esperal, czyli wszywka alkoholowa, połączona z psychoterapią alkoholizmu. Rokowanie i czas leczenia zależy głównie od stopnia uszkodzenia obwodowego układu nerwowego i przestrzegania zaleceń przez pacjenta.
Zostaw swój komentarz