Niewystarczająca ilość każdego pierwiastka w organizmie człowieka, również niedobór magnezu, może być spowodowana różnorodnymi czynnikami. Stany te manifestują się także za pośrednictwem odmiennych objawów. Wśród najczęstszych przyczyn niedoborów substancji odżywczych wymienia się obecnie ich niewystarczającą podaż w diecie i utrudnione wchłanianie. Głównymi objawami niedoboru magnezu jest przewlekłe zmęczenie, osłabienie i rozdrażnienie. Łatwo je zatem zbagatelizować lub nawet przeoczyć. Powodów dolegliwości tego rodzaju szuka się bowiem w intensywnie prowadzonym trybie życia, skutkach nadmiernego stresu czy sytuacjach zawodowych lub osobistych. Również i te czynniki nie są bez znaczenia w rozwoju niedoborów i mogą stanowić ich pośrednią przyczynę. Braki niemal każdej substancji odżywczej w ustroju można skutecznie i szybko uzupełnić dzięki suplementacji dożylnej.
Niedobór magnezu może okazać się groźny dla zdrowia, a nawet życia człowieka. To głównie przez istotną rolę, jaką pełni on w ludzkim organizmie. By uniknąć poważnych problemów zdrowotnych, warto zadbać o zdrową i zbilansowaną dietę. Wraz z produktami spożywczymi dostarczamy bowiem do ustroju znaczne ilości mikro- i makroelementów, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. W przypadku stwierdzenia pierwszych objawów niedostatecznej ilości magnezu w organizmie należy skonsultować się z lekarzem. W razie konieczności zleca on wykonanie badań diagnostycznych. Kieruje też pacjenta na wykonanie dożylnych wlewów witaminowych.
Spis treści:
Jak istotny jest magnez dla organizmu – czyli rola magnezu w organizmie człowieka
Dlaczego niedobór magnezu może być dotkliwie odczuwalny dla człowieka? Jest to istotny składnik odżywczy i podstawowy pierwiastek biorący udział w licznych reakcjach metabolicznych oraz biochemicznych. Odpowiedzialny jest za prawidłowy przebieg ponad 300 reakcji enzymatycznych. Za jego pośrednictwem możliwe są reakcje wytwarzania energii, glikoliza, synteza kwasów nukleinowych i białek. Dzięki odpowiedniej ilości magnezu w sposób prawidłowy funkcjonuje układ odpornościowy, układ nerwowy, mięśniowy i kostny. Pomaga utrzymać równowagę wodno-elektrolitową oraz kwasowo-zasadową ustroju. Odpowiednie stężenie magnezu w surowicy krwi odpowiedzialne jest ponadto za utrzymanie stałości parametrów wapnia, sodu i potasu.
Magnez jest kationem, który obniża poziom cholesterolu i reguluje poziom wartości ciśnienia tętniczego krwi. Wpływa korzystnie na gęstość kości, zapobiegając rozwojowi schorzeń układu ruchu, w tym również osteoporozy. Minimalizuje ryzyko wystąpienia chorób autoimmunologicznych, głównie cukrzycy typu 2. Poprawia sprawność układu nerwowego i funkcjonowanie mózgu. Wpływa pozytywnie na pamięć, koncentrację uwagi oraz ogólne zdolności poznawcze.
Jaki jest prawidłowy poziom magnezu?
Magnez jest pierwiastkiem zaliczanym do grona makroelementów. Oznacza to, że dobowe zapotrzebowanie na magnez u człowieka wynosi ponad 100 mg. Pierwiastek ten występuje głównie jako jon wewnątrzkomórkowy. Większa ilość magnezu znajduje się w przestrzeni wewnątrzkomórkowej w porównaniu z przestrzenią pozakomórkową. Odpowiedni poziom magnezu we krwi reguluje praca nerek. Jako prawidłowe stężenie magnezu w surowicy krwi wynosi 0,7-1,0 mmol/l. Zakres norm może jednak różnić się zależnie od laboratorium, w jakim wykonuje się oznaczenie magnezu podczas badań krwi.
Hipomagnezemia – przyczyny niedoboru magnezu w organizmie
Najczęstszym działaniem, przez które możemy spowodować w organizmie niedobór magnezu, jest przede wszystkim niedostateczne przyjmowanie magnezu wraz z pożywieniem. Nieprawidłowo zbilansowana dieta stosowana w sposób przewlekły zwiększa nie tylko ryzyko obniżenia poziomu tego pierwiastka we krwi. U osób, które nie dbają o to, co dostarczają codziennie do swojego organizmu, występują złożone objawy niedoboru witamin. Przeszkodą w odpowiedniej podaży minerałów i pierwiastków są ponadto zaburzenia odżywiania oraz zaburzenia hormonalne. Niedobór magnezu może występować na skutek zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych do krwiobiegu. Do tego stanu przyczyniają się przede wszystkim przewlekłe biegunki, celiakia, zapalenia jelit, stany po chirurgicznym usunięciu jelita, zapalenie trzustki. Na nadmierną utratę magnezu z ustroju narażeni są pacjenci żyjący w przewlekłym stresie i zmęczeniu. Wchłanianie pierwiastka ograniczone jest stosowaniem niektórych leków. Z niedoborem magnezu mogą zmagać się osoby stosujące diuretyki, leki zobojętniające kwas żołądkowy czy antybiotyki.
Objawy niedoboru magnezu
Jako powszechne objawy niedoboru magnezu uważa się przede wszystkim ogólne zmęczenie, brak energii i osłabienie siły mięśniowej. Najbardziej charakterystyczną dolegliwością, zgłaszaną przez większość pacjentów, są skurcze mięśniowe i parestezje. Niedobór magnezu w surowicy krwi objawia się ponadto dolegliwościami ze strony układu krążenia. Dotyczy to głównie kołatania serca i zaburzeń wartości ciśnienia tętniczego krwi. O niedoborze tego pierwiastka mogą świadczyć również nieprawidłowości w zapisie badania EKG. Objawy hipomagnezemii w swoim przebiegu są łagodne wówczas, gdy poziom magnezu nie jest zbyt niski. W przypadku wystąpienia pierwszych objawów niedoboru magnezu wynik badań laboratoryjnych wskazuje zwykle na wartość w przedziale 0,5-0,7 mmol/l. Gdy poziom ten spada poniżej 0,5 mmol/l objawy stają się coraz bardziej widoczne i jednocześnie bardziej uciążliwe.
Średnie zapotrzebowanie organizmu na magnez wynosi:
- 225 mg na dobę dla kobiet pomiędzy 19. a 30. rokiem życia i 265 mg na dobę dla kobiet powyżej 30. roku życia;
- 330 mg na dobę dla mężczyzn pomiędzy 19. a 30. rokiem życia i 350 mg na dobę dla mężczyzn powyżej 30. roku życia.
Czy niski poziom magnezu jest zagrożeniem dla życia?
Długotrwały niedobór magnezu prowadzi do zaostrzenia wymienionych objawów. Może również powodować złożone schorzenia przewlekłe. Rozdrażnienie i nerwowość skutkuje zaburzeniami snu, stanami depresyjnymi i innymi zaburzeniami psychicznymi. Chorzy stają się mniej odporni emocjonalnie i psychicznie. Maleją ich zdolności poznawcze, co w przypadku niektórych osób może znacznie utrudniać np. wykonywanie obowiązków zawodowych. Niedostateczne stężenie magnezu w surowicy krwi odpowiedzialne jest także za dolegliwości bólowe. Pacjenci odczuwają głównie bóle głowy (również o charakterze napadowym i migrenowym) oraz bóle stawów. W skrajnych przypadkach może dojść do napadów drgawek, zaburzeń świadomości, a nawet utraty przytomności i nagłego zatrzymania krążenia.
Niedobór magnezu w ciąży i podczas laktacji
Objawy niedoboru magnezu mogą być szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Zmęczenie, osłabienie i wymioty oraz nudności stają się wówczas szczególnie uciążliwe i wycieńczające. Ponadto, drżenia i skurcze mięśniowe mogą prowadzić nawet do zwiększenia ryzyka przedwczesnego porodu lub poronienia. Dla kobiet w ciąży skrajnie niebezpieczny może być stan przedrzucawkowy oraz rzucawka porodowa. Na jej wystąpienie wpływa również niedobór magnezu. Ten makroelement jest ponadto niezbędny podczas życia płodowego. Bierze udział w licznych procesach budulcowych kośćca i wspiera oraz umożliwia rozwój całego szkieletu. Niski poziom tego pierwiastka w krwiobiegu matki może skutkować niską wagą urodzeniową noworodka.
Zwiększone zapotrzebowanie na magnez obserwuje się również u kobiet w czasie laktacji. Składniki odżywcze zawarte w krwi matki przenikają do mleka kobiecego. Jak wskazują wyniki badań naukowych, do pokarmu kobiecego przenika nawet 25 mg magnezu. W związku z tym, zarówno u kobiet w ciąży, jak i karmiących piersią, zaleca się zwiększenie podaży magnezu do dawki 350 mg na dobę. Kobiety podczas ciąży i laktacji w przypadku stwierdzenia niedoboru magnezu są szczególnie narażone na ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. U nich również częściej dochodzi do zaburzenia równowagi jonowej i elektrolitowej.
Czy niedobór magnezu w organizmie kwalifikuje się do leczenia? Jak go uzupełnić?
Niedobór magnezu niweluje się poprzez usunięcie przyczyny tego stanu. W kolejnym kroku zwiększa się podaż pierwiastka w codziennej diecie. Zaleca się stosowanie suplementacji. W przypadku łagodnej postaci hipomagnezemii zwykle wystarcza spożywanie pokarmów bogatych w magnez oraz doustne podawanie preparatów suplementacyjnych. Zawierają one węglan magnezu, asparaginian magnezu, mleczan magnezu lub cytrynian magnezu. Jeżeli u pacjenta stwierdzono cięższe niedobory, zaleca się stosowanie suplementacji dożylnej w postaci kroplówek witaminowych podawanych w instytutach witaminowych i innych placówkach medycznych.
Niedobór magnezu a zwiększenie wchłaniania magnezu podczas uzupełniania niedoborów w organizmie – dożylna forma suplementacji
Dożylna suplementacja cieszy się rosnącą popularnością ze względu na wysoką skuteczność i bezpieczeństwo wlewów witaminowych. Dzięki dożylnej drodze podania substancje odżywcze zawarte w kroplówkach omijają układ trawienny. Nie podlegają zatem procesowi metabolizmu. Witaminy i minerały nie ulegają żadnym przekształceniom ani działaniu kwasów żołądkowych czy enzymów. Do komórek i tkanek ustroju docierają zatem niemal w niezmienionej formie.
By podać pacjentowi kroplówkę witaminową „Magnez” konieczne jest wykonanie wkłucia do jego żyły obwodowej. W jej wnętrzu umieszcza się wenflon. Za jego pośrednictwem bezpośrednio do krwiobiegu trafiają substancje odżywcze. W kroplówce zawarte są jony pierwiastka rozpuszczone w roztworze glukozy. Dodatkowo, niektóre wlewy uzupełnia się o witaminę B, zwiększającą stopień wchłaniania magnezu (kroplówka B kompleks z magnezem).
Doustne przyjmowanie preparatów magnezu wymaga systematyczności i poświęcenia czasu. W przypadku wlewów witaminowych pierwsze efekty terapii widoczne są niemal natychmiast po zakończeniu infuzji płynów. Pacjenci odczuwają zmniejszenie takich dolegliwości jak m.in. skurcze mięśni, nudności, zmęczenie i osłabienie. Mniej uciążliwe i dokuczliwe stają się dla nich stany lękowe i depresyjne czy bezsenność.
Produkty bogate w magnez i rola zbilansowanego trybu życia w profilaktyce hipomagnezemii – czy można uniknąć niedoboru magnezu? Źródła magnezu
Magnez w kroplówce witaminowej podaje się wówczas, gdy lekarz na podstawie badania stwierdzi niedobór magnezu. Czy pacjent może samodzielnie podjąć jakiekolwiek działania, których celem byłaby prewencja braku magnezu w organizmie? Zaleca się przede wszystkim dostarczanie wysokiej dawki magnezu w codziennej diecie. Do produktów bogatych w magnez zalicza się kakao, nasiona i pestki, orzechy, płatki owsiane oraz ryż brązowy. Włączenie do diety zdrowych przekąsek może zatem znacząco wpłynąć na poziom stężenia pierwiastka oraz wchłanianie magnezu z układu pokarmowego. Dobrym źródłem magnezu są ponadto wody mineralne wysokozmineralizowane.
Magnez wchłania się przede wszystkim w jelicie cienkim. Stamtąd wchłaniane jest około 50% magnezu dostarczanego do organizmu człowieka. Resztę układ pokarmowy wydala wraz z kałem. Wchłanianie pierwiastka zależy od obecności i jakości funkcjonowania białka przenośnikowego. Może ono być zaburzone nadmierną ilością wolnych kwasów tłuszczowych w diecie, wapnia i fosforanów nieorganicznych. Spożywając produkty zawierające magnez, należy ograniczyć herbatę i alkohol.
Zostaw swój komentarz