Czym są i jak leczyć włókniaki?

Włókniak jest częstym nowotworem niezłośliwym spotykanym głównie u osób dorosłych. Zwykle sprawia problemy nie tyle zdrowotne, ile estetyczne i kosmetyczne. Ma bowiem formę wypukłą, dość dobrze widoczną na powierzchni skóry oraz wyczuwalną. W praktyce dermatologicznej włókniaki spotykane są bardzo często. Jak leczyć włókniaki i kiedy ich obecność powinna niepokoić pacjenta? Na te pytania warto poszukać odpowiedzi u specjalistów.

To, jak leczyć włókniaki zależy bowiem od ich charakteru, stopnia rozrostu i stanu zdrowia samego pacjenta. Choć zwykle zmiany te nie są powodem do niepokoju, może zdarzyć się i tak, że konieczne będzie ich usunięcie lub zastosowanie innych form leczenia. Jedynie w porozumieniu i we współpracy z lekarzem dermatologiem pacjent może decydować się na jakiekolwiek działania podejmowane w obrębie zmiany skórnej.

Włókniaki – zmiany skórne

Aby odpowiedzieć na pytanie, jak leczyć włókniaki, musimy przyjrzeć się mechanizmowi ich powstawania. Mogą one występować w różnych lokalizacjach na ciele, mieć różne rozmiary i przybierać różnorodny wygląd. W związku z tym wyróżnia się dwa główne rodzaje włókniaków: miękkie i twarde. Pierwszy z nich zbudowany jest z hiperplastycznej skóry właściwej i naskórka. Często są konsekwencją występowania zespołu metabolicznego. Widoczne są na powierzchni skóry jako zmiany pojedyncze lub występujące w skupiskach. Lokalizują się w fałdach skórnych i są dosyć trudne do zauważenia ze względu na cieliste lub brązowawe zabarwienie. Włókniak twardy jest natomiast widocznym i wyczuwalnym uwypukleniem na powierzchni skóry. Ma zwykle postać pojedynczego guzka, może się przesuwać pod naciskiem palca.

Wielu pacjentów zastanawia się, czy można samodzielnie rozpoznać, z jaką zmianą skórną ma się do czynienia. Otóż jest to możliwe, ale bardzo trudne do precyzyjnego określenia. Tylko dermatolog ma bowiem odpowiednią wiedzę, doświadczenie i umiejętności oraz narzędzia, dzięki którym jest w stanie postawić trafną diagnozę. Na podstawie badania dermatoskopem dokonuje on szczegółowej oceny charakteru zmiany i do niej dobiera odpowiedni sposób leczenia. Niepokój pacjenta z pewnością wzbudza sytuacja, w której zauważy on, że znamię zmieniło wygląd, zaczyna gwałtownie wrastać, uwypuklać się, staje się źródłem dyskomfortu czy bólu. Odpowiednio szybka diagnostyka pozwala zwalczać nie tylko niegroźne znamiona, ale przede wszystkim ogranicza ryzyko występowania czerniaka – najbardziej złośliwego nowotworu skóry.

Jak leczyć włókniaki?

O tym, jak leczyć włókniaki decyduje lekarz na podstawie przeprowadzanego badania podmiotowego. Dobór metody zależy bowiem głównie od lokalizacji zmiany i jej postaci. Włókniaki nie ustępują samoistnie, a więc same nigdy nie znikną z powierzchni skóry pacjenta. Usuwa się je zwykle z wykorzystaniem elektrokoagulacji, kriochirurgii lub za pomocą lasera czy skalpela. Dlatego też w przypadku zauważenia jakichkolwiek zmian skórnych, zwłaszcza tych, których wygląd nas niepokoi, powinniśmy zasięgnąć opinii lekarza.

W niektórych przypadkach lekarz zaleca również zastosowanie iniekcji sterydowych. Efekty tej terapii są zadowalające, głównie jeśli mamy do czynienia z dużymi, przeszkadzającymi i nieestetycznymi zmianami. Inne sposoby leczenia i domowe kuracje są nieskuteczne. Mogą ponadto prowadzić do wystąpienia zakażenia lub odrastania zmiany. To nasila obecne dolegliwości i skutkuje ryzykiem zwiększenia rozmiarów włókniaka w przyszłości.

Kiedy konieczna jest interwencja chirurgiczna?

Chirurgiczne usuwanie znamion skórnych jest konieczne wtedy, gdy włókniak znacznie się powiększa, uległ naderwaniu lub innemu uszkodzeniu, krwawi lub zmienia kolor. Pacjenci decydują się na wykonanie zabiegu również ze względów czysto kosmetycznych. Należy bowiem zaznaczyć, że uczucie dyskomfortu estetycznego również jest wskazaniem do usunięcia znamienia. Włókniaki często przybierają formę twardych widocznych gołym okiem guzów. W związku z tym są powodem wstydu.

Przygotowanie do zabiegu chirurgicznego usunięcia znamienia jest bardzo proste. Pacjent zgłasza się do placówki medycznej w dniu wykonania zabiegu. Lekarz przeprowadza z nim szczegółowy wywiad. Podczas niego określa się wskazania do usunięcia włókniaka. Chirurg zapoznaje się z historią choroby pacjenta, dzięki czemu jest w stanie stwierdzić jednocześnie brak przeciwwskazań do wykonania zabiegu.

W gabinecie zabiegowym pacjenta znieczula się miejscowo. Następnie chirurg wycina zmienioną tkankę skórną wraz z marginesem zdrowej skóry. Dzięki temu zapobiega się odrastaniu znamienia. Wykonuje zabieg za pomocą skalpela, nożyczek lub jednorazowej sztancy, której zastosowanie ułatwia gojenie się rany. Na końcu lekarz zaszywa ranę, a blizna po usunięciu znamienia jest praktycznie niewidoczna. Z zachowaniem odpowiednich zasad higieny i dbałości o stan rany można ponadto przyczynić się do znacznego zmniejszenia jej rozmiaru oraz widoczności. Wystarczy stosować się do wszelkich zaleceń lekarza i dbać o dobry przebieg rekonwalescencji.