Nadmierne spożywanie alkoholu prowadzi do powstania szeregu dolegliwości psychosomatycznych. Nie tylko do zatrucia alkoholowego, ale również głodu alkoholowego. Objawy odstawienia alkoholu są nieodłączną częścią uzależnienia od alkoholu, zwłaszcza w zaawansowanych fazach jego rozwoju. W krytycznym i przewlekłym stadium choroby alkoholowej chory zmaga się bowiem z ciągami alkoholowymi, trwającymi nawet kilka tygodni. Wówczas pije nieprzerwanie, skazując własny organizm na skrajne wycieńczenie, odwodnienie i niedożywienie. Przerwanie cugu i odstawienie substancji odurzającej dla większości uzależnionych staje się nie lada wyzwaniem. Dla własnego bezpieczeństwa i skuteczności podejmowanych działań decydują się oni zazwyczaj na skorzystanie z pomocy i wsparcia specjalistów.
Bezpieczne przerwanie ciągu alkoholowego możliwe jest podczas odtrucia alkoholowego, znanego również pod pojęciem detoksykacji. W jego przebiegu ogranicza się również objawy odstawienia alkoholu etylowego z użyciem farmakoterapii i dożylnej suplementacji witaminowej. Fachowa opieka specjalistów sprzyja ograniczeniu ryzyka nawrotu choroby alkoholowej. Osoby uzależnione rezygnują ze spożywania alkoholu i stopniowo zmieniają własne podejście do posiadanych trudności.
Spis treści:
Alkoholowy Zespół Abstynencyjny i skutki długotrwałego nadużywania alkoholu
Alkoholizm jest zaburzeniem psychosomatycznym, uzależnieniem chemicznym, uważanym przez Światową Organizację Zdrowia za jedno ze schorzeń cywilizacyjnych. To choroba przewlekła, scharakteryzowana jako zaburzenie psychiczne z objawami i skutkami wynikającymi z nadmiernego spożywania alkoholu etylowego. Są nimi również objawy odstawienia alkoholu, w równej mierze szkodliwe dla uzależnionego, co zatrucie alkoholowe. Rezygnacja z używki staje się coraz trudniejsza wraz z rozwojem uzależnienia i upływem czasu, w jakim chory trwa w ciągu alkoholowym. Organizm stopniowo przyzwyczaja się bowiem do obecności toksyny w krwiobiegu. Pod jej wpływem dochodzi do szeregu zmian biochemicznych i metabolicznych, które wpływają patologicznie na funkcjonowanie całego ustroju. Z czasem do osiągnięcia stanu upojenia alkoholowego uzależnionemu potrzebne są większe dawki etanolu. Organizm wykazuje zatem zwiększoną tolerancję alkoholu, co sprzyja sytuacjom, w których u chorego występują objawy odstawienia alkoholu.
Zespół odstawienny, nazywany inaczej Alkoholowym Zespołem Abstynencyjnym lub zespołem odstawiennym, występuje wtedy, gdy osoba uzależniona rezygnuje z przyjmowania dotychczasowych porcji alkoholu etylowego. Może zatem zarówno ograniczyć dawkę alkoholu, jak i całkowicie przestać pić. Wówczas organizm manifestuje brak pożądanej toksyny w ustroju za pośrednictwem nieprzyjemnych i niebezpiecznych dolegliwości. By ograniczyć ich nasilenie, osoba uzależniona zwykle decyduje się na powrót do picia alkoholu. Zapija objawy zespołu abstynencyjnego, uniemożliwiając organizmowi prawidłowy przebieg procesu trzeźwienia. Stała obecność alkoholu we krwi podsyca cykl uzależnienia.
Czym jest zespół odstawienia (zespół odstawienny, abstynencyjny, głód alkoholowy)?
Jak sama nazwa wskazuje, objawy odstawienia alkoholu pojawiają się wówczas, gdy osoba przyzwyczajona do picia stałych ilości trunków rezygnuje z ich spożywania. Alkohol etylowy wpływa nieprawidłowo na sposób funkcjonowania całego układu nerwowego, a więc i mózgu. Zakłóca działanie niektórych substancji chemicznych, przebieg reakcji nerwowych, aktywuje układ nagrody, uzależniając organizm od rzekomego pozytywnego oddziaływania na samopoczucie. Jeżeli spożycie alkoholu zmniejszy się, neuroprzekaźniki muszą wrócić do swojej fizjologicznej pracy, a brak zaburzenia odpowiedzialny jest za objawy odstawienne.
Alkoholowy Zespół Abstynencyjny występuje zwykle po kilku godzinach od zaprzestania picia. Może zatem dotknąć każdego, kto decyduje się na odstawienie substancji odurzającej. Zwykle z jego konsekwencjami zmagają się jednak osoby uzależnione od alkoholu w przewlekłej i krytycznej fazie choroby. Ich organizm jest przyzwyczajony do wchłaniania i wychwytywania ogromnych dawek substancji toksycznych. Ich nagły brak postrzegany jest w kategoriach niedoboru. Objawy abstynencyjne pojawiają się zatem głównie w celu zmuszenia organizmu do przyjęcia kolejnych dawek etanolu. Efekt ten wywodzi się z próby przystosowania się mózgu, czyli jego neurologicznej adaptacji do nowej sytuacji.
Czas potrzebny do pojawienia się pierwszych objawów odstawienia jest bardzo różnorodny i zależy od indywidualnych predyspozycji każdego pacjenta. Wśród czynników mających wpływ na nasilenie objawów odstawienia alkoholu i długość ich występowania wymienia się przede wszystkim ilość dotychczas spożywanej substancji odurzającej, czas trwania uzależnienia oraz podejmowane oddziaływania terapeutyczne (a zwłaszcza ich niepowodzenia i nawroty choroby), a także cechy osobnicze człowieka, jak np. wiek i tolerancja na alkohol.
Pierwsze dni trzeźwości i łagodne objawy odstawienia alkoholu – jak je rozpoznać?
Jak wyglądają pierwsze dni prób zaprzestania picia? Objawy odstawienia alkoholu u każdego chorego różnią się pod względem swojej różnorodności i intensywności. Zwykle pierwsze z nich przybierają łagodną formę, ale wraz z rozwojem nasilenia mogą przekształcić się w stany zagrażające zdrowiu i życiu człowieka. Jako pierwsze i łagodne objawy zespołu abstynencyjnego odczuwane przez osoby decydujące się na odstawienie alkoholu etylowego, zauważa się niepokój, ogólne rozdrażnienie i pobudzenie oraz ból głowy. W ciągu pierwszych dni trzeźwości dołączają do nich wymioty i nudności, tachykardia, wahania wartości ciśnienia tętniczego krwi, drżenia mięśniowe. W ciężkich przypadkach u pacjenta mogą wystąpić gorączka, omamy, halucynacje, a nawet drgawki poalkoholowe (padaczka alkoholowa).
Powikłany zespół abstynencyjny (delirium tremens) skutkiem odstawienia alkoholu?
Wielu chorych zastanawia się nad tym, jak długo trwają objawy. Ustępują po upływie 24-48 godzin, zwłaszcza jeżeli obejmuje się je specjalistycznym leczeniem. Czasami mogą jednak trwać nawet do 72 godzin. Podstawowe objawy odstawienia alkoholu mogą jednak szybko przekształcić się w powikłany zespół abstynencyjny (delirium tremens). To patologiczna zmiana stanu psychicznego pacjenta, objawiająca się majaczeniem i zaburzeniami neurologicznymi. To zespół objawów pojawiających się po okresach wzmożonego picia, gdy spożywanie alkoholu odbywało się w sposób nadmierny, a spożywanie posiłków – niedostateczny. Chorzy skarżą się wówczas na kołatanie serca, zaburzenia świadomości, ogólne zmęczenie, bezsenność i zmienność nastroju. Odczuwają podniecenie i strach, dezorientację, drażliwość i nadwrażliwość sensoryczną. Obniżenie ogólnego poziomu samopoczucia psychicznego i nastroju widoczne jest poprzez otępienie, ospałość, a nawet zapadanie w głęboki sen trwający kilkadziesiąt godzin.
Objawy odstawienia alkoholu – diagnoza alkoholowego zespołu odstawiennego
Aby móc szybko i skutecznie zdiagnozować objawy odstawienia alkoholu w przebiegu Alkoholowego Zespołu Abstynencyjnego, chory powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu, psychiatry, psychologa lub neuropsychologa. W żadnym wypadku nie powinien on zwlekać z wizytą. Nagłe zaprzestanie spożywania alkoholu i odstawienie substancji odurzającej bez kontroli może zagrażać życiu. Lekarz wykonuje badanie fizyczne oraz zbiera informacje w formie wywiadu medycznego. W ten sposób poznaje nie tylko historię medyczną pacjenta, ale również przebieg jego uzależnienia i objawy, z jakimi na co dzień się zmaga.
Na podstawie uzyskanych informacji jest w stanie określić, jakiego rodzaju oddziaływań potrzebuje pacjent. Na etapie złożonej diagnostyki konieczne jest również ocenienie, czy nie występują u niego schorzenia współistniejące. Mogą one wynikać bezpośrednio z długotrwałego nadużywania alkoholu i mieć charakter somatyczny (jak np. nadciśnienie, marskość wątroby, zapalenie nerek) oraz neurologiczny i psychiczny (majaczenie alkoholowe, napady drgawkowe, depresja). W przypadku niektórych pacjentów konieczna może okazać się ich hospitalizacja.
Leczenie zespołu odstawienia alkoholu – detoks a ciężkie objawy zespołu alkoholowego
Leczenie AZA odbywa się przede wszystkim podczas profesjonalnego detoksu alkoholowego. Wówczas objawy alkoholowego zespołu odstawiennego ogranicza się dzięki wykorzystaniu dożylnej suplementacji elektrolitów, witamin i innych substancji odżywczych. Organizm osoby uzależnionej stopniowo trzeźwieje, poziom alkoholu we krwi spada, co początkowo sprzyja zwiększeniu natężenia objawów zespołu odstawiennego. Należy zatem zachować szczególną ostrożność i bacznie obserwować reakcje chorego na podejmowane działania terapeutyczne. W składzie dożylnych wlewów witaminowych zawarte są podstawowe witaminy i jony pierwiastków. Ich niedobory mogły przyczyniać się do wzmożenia objawów zatrucia alkoholowego i ogólnego złego samopoczucia. Kroplówka witaminowa bez większych trudności radzi sobie z łagodnymi objawami w pierwszych dniach po odstawieniu alkoholu.
Jeżeli u pacjenta występują ciężkie objawy zespołu odstawienia, konieczne okazuje się włączenie do leczenia farmakoterapii. To przede wszystkim leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne, uspokajające i nasenne. Mogą one złagodzić objawy fizyczne i psychiczne nawet wiele godzin po zaprzestaniu picia, umożliwiając aktywne leczenie uzależnienia. Pozbywając się objawów Alkoholowego Zespołu Abstynencyjnego, osoba uzależniona może rozpocząć psychoterapię alkoholizmu i zastosować awersyjne metody leczenia uzależnienia, w tym również wszywkę alkoholową.
Czy można samodzielnie poradzić sobie z nagłym odstawieniem alkoholu i utrzymać abstynencję?
Jedynym sposobem na wyeliminowanie szkód i zagrożeń, jakie wyrządza w organizmie człowieka alkohol, jest jego odstawienie. Bezpieczne przerwanie ciągu alkoholowego możliwe jest jednak wyłącznie pod opieką i kontrolą specjalistów. Zanim zacznie się pić, warto zatem mieć świadomość istnienia nieprzyjemnych objawów w przypadku rezygnacji z używki. Zespół odstawienny może bowiem dotyczyć każdego, a jego zwalczenie w domowych warunkach nie jest ani bezpieczne, ani skuteczne.
Efekty detoksu alkoholowego są widoczne wówczas, gdy organizm pozbędzie się w całości wszystkich toksyn ze swojego wnętrza. Do tego momentu połączenie objawów psychicznych i fizycznych, jakie daje zespół alkoholowy, może prowadzić uzależnionego do skraju jego własnej wytrzymałości, zwłaszcza jeżeli pozbawiony będzie opieki fachowców. Objawów odstawiennych nie zalicza się jednak do skutków ubocznych detoksu alkoholowego.
Syndrom odstawienia a powodzenie terapii alkoholizmu oraz przerwania ciągu alkoholowego
Ze względu na objawy, odstawienia alkoholu wynikające z głodu alkoholowego są dynamiczne, a większość uzależnionych, samodzielnie przerywających ciąg alkoholowy wcześniej czy później wraca do nałogu alkoholowego. Nawrót choroby alkoholowej jest stanem niepożądanym, uniemożliwiającym długotrwałe utrzymanie wielu dni abstynencji. By mu zapobiec, konieczne jest leczenie alkoholizmu. Nowoczesna terapia alkoholizmu opiera się zatem na działaniach zmierzających do podtrzymywania wstrzemięźliwości. To przede wszystkim farmakoterapia podczas odtrucia alkoholowego, wszywka alkoholowa (Esperal) oraz psychoterapia alkoholizmu. Specjaliści uważają, że nie jest możliwe całkowite wyleczenie choroby alkoholowej, osoba uzależniona pozostaje nią bowiem na zawsze. Możliwe staje się jednak osiągnięcie przez nią trzeźwości, co jest gwarancją poprawy jakości życia i ogólnego stanu zdrowia człowieka.
Zostaw swój komentarz