Czy usuwanie znamion jest bezpieczne?

Usuwanie znamion jest najczęściej zalecaną przez lekarzy metodą leczenia zmian skórnych. Zapobiega powstawaniu nawrotów, odrastaniu znamion, umożliwia dokładne zbadanie pobranego wycinka tkanek. Dlatego też uważa się je za bezpieczne dla pacjenta i przeprowadza się je niemal rutynowo. Podczas zabiegu o dobro i komfort pacjenta dbają specjaliści – lekarze i asystujący członkowie personelu medycznego.

Usuwanie znamion skórnych jest często stosowane głównie ze względu na swoją niewielką inwazyjność i szybkość wykonania. Takie działanie lekarze zalecają głównie z dwóch przyczyn – zdrowotnych lub estetycznych. Jeżeli znamię skórne ma charakter chorobowy (zwykle nowotworowy lub przednowotworowy) lub jest źródłem dyskomfortu odczuwanego przez pacjenta, powinno się je niezwłocznie usunąć. Do przekształcenia się zwykłego znamienia w formę złośliwą wystarczy nawet jego nadmierne narażenie na uszkodzenia, obtarcia itp. Dlatego też żaden dermatolog nie bagatelizuje odczuć pacjenta, decydując o zaleconym działaniu leczniczym.

Usuwanie znamion – wskazania

Usuwanie znamion skórnych możliwe jest do przeprowadzenia w przypadku znacznej większości zdiagnozowanych pacjentów. Zwykle na operację kieruje dermatolog, który w badaniu dermatoskopem stwierdził na skórze obecność zmian chorobowych. Mogą to być zarówno wszystkim znane, rozległe pieprzyki lub guzy skórne, jak i nowotwór złośliwy – czerniak. Pacjenci najczęściej zgłaszają się do lekarza zaniepokojeni faktem, że pieprzyk zmienił wygląd, zaczął wzrastać, ma inną barwę lub ogólnie nieestetyczny wygląd. Jest to działanie całkowicie uzasadnione i prawidłowe. Szybka diagnoza pozwala wdrożyć odpowiednie i bezpieczne metody leczenia.

Z zabiegu mogą również skorzystać osoby zdrowe. Zwłaszcza jeśli na ich skórze znajdują się znamiona w niecodziennej i nietypowej lokalizacji, utrudniające codzienne funkcjonowanie, higienę, depilację, ubiór. Nawet niewielkie uszkodzenia zmian skórnych mogą prowadzić najpierw do występowania infekcji, a później do ich złośliwienia.

Jak przygotować się do zabiegu usuwania znamion? Nie ma potrzeby podejmowania specjalnych działań. Pole operacyjne, czyli skórę poddawaną zabiegowi do operacji przygotowuje lekarz lub personel pielęgniarski. Wystarczy ją bowiem przemyć, zdezynfekować i znieczulić.

Metody usuwania znamion skórnych

Najczęściej stosowane metody w leczeniu zmian skórnych to elektrokoagulacja, chirurgiczne usuwanie zmian oraz kriochirurgia. Wszystkie wykonywane są w znieczuleniu miejscowym pacjenta. Pierwsza z nich stosowana jest zwykle na wystające znamiona: brodawki, kurzajki, tłuszczaki, kaszaki, nagniotki, a nawet modzele. Podczas zabiegu elektrokoagulacji lekarz nie korzysta ze skalpela. Wykorzystuje prąd o wysokiej częstotliwości, dostarczany do powłoki skórnej za pośrednictwem elektrody. W przebiegu zabiegu konieczne jest zastosowanie łuku elektrycznego. Dzięki temu zjawisku zapobiega się krwawieniu z rany i konieczności zakładania szwów. Rana jest niewielka i szybko się goi. Może być natomiast bolesna.

Bez naruszania ciągłości skóry można przeprowadzić również zabieg kriochirurgiczny. Polega on na usunięciu chorej tkanki za pośrednictwem działania podtlenku azotu. Zamraża on zmienione chorobowo miejsca i umożliwia ich szybszą regenerację. Z czasem zostają one po prostu zastąpione zdrowymi fragmentami skóry. Proces gojenia się tak powstałej rany trwa około dwóch tygodni.

Często lekarze zalecają również chirurgiczne usuwanie znamion. W przypadku tego zabiegu konieczne jest jednak wykonanie nacięcia na skórze pacjenta, a więc przerwanie ciągłości tkanek. Cięcie jest co prawda niewielkie, zwykle pozostaje po nim ledwo widoczna blizna.

Laserowe czy chirurgiczne usuwanie znamion skórnych?

Aby usuwanie zmian skórnych było w pełni bezpieczne i skuteczne, to lekarzowi należy pozostawić decyzję o wyborze dostępnych metod leczenia. Zależy ona bowiem od szczegółowej diagnozy i możliwości przeprowadzenia wycięcia (zwłaszcza jeśli chodzi o lokalizację znamienia). Zastosowanie lasera lub metody kriochirurgicznej uniemożliwia dokładne zbadanie tkanki pod mikroskopem. Zostaje ona bowiem uszkodzona, co prowadzi do zaburzenia jej struktury. Taki wycinek jest nieużyteczny pod względem diagnostycznym.

Możliwość dokładnego zbadania wycinka tkanki daje jedynie chirurgiczne usuwanie znamion skórnych. Podczas tego zabiegu lekarz posługuje się skalpelem i w sposób bezpieczny wycina zmianę skórną wraz z marginesem zdrowej tkanki. Dzięki temu specjaliści laboratoryjni otrzymują nieuszkodzony materiał do badań mikroskopowych. Biopsja ostatecznie potwierdza lub wyklucza postawioną przez dermatologa diagnozę.

Przebieg zabiegu wycięcia znamion

Przed rozpoczęciem zabiegu lekarz przeprowadza z pacjentem szczegółowy wywiad. Podczas niego określa zarówno wskazania, jak i wyklucza istnienie przeciwwskazań do usunięcia znamion. Następnie, już w gabinecie zabiegowym lub sali operacyjnej, pacjenta znieczula się, a chirurg przygotowuje pole operacyjne. Oczyszcza i dezynfekuje skórę pacjenta w miejscach, w których zlokalizowane są wycinane znamiona skórne.

Dopiero w tym etapie może sięgnąć po skalpel. Wykonuje niewielkie nacięcie, zwykle o długości kilkunastu milimetrów. Wystarcza ono do otoczenia wycinanego znamienia wraz z marginesem tkanki skórnej, która pozostaje zdrowa. W przypadku konieczności wycięcia rozległych zmian skórnych możliwe jest wykonanie przeszczepu skóry. Zmianę usuwa się w całości, a powstałą ranę zaszywa z wykorzystaniem nici chirurgicznych. Na nią z kolei zakłada się jałowy opatrunek. Cały zabieg trwa około 30-40 minut.

Usuwanie znamion – przeciwwskazania

Przeciwwskazania do zabiegu nie są zbyt liczne. Ich występowanie określa się już podczas wizyty diagnostycznej lub kwalifikacyjnej do zabiegu. Lekarz pyta o przebyte choroby, przewlekłe schorzenia i przyjmowane środki farmaceutyczne (również suplementy diety i inne leki wydawane bez recepty). Badanie pozwala uwidocznić takie przeciwwskazania do zabiegu jak: aktywną infekcję w polu zabiegowym, bielactwo lub łuszczycę. Z zabiegu nie powinny korzystać te osoby, u których stwierdzono nadmierną podatność na powstawanie bliznowców i keloidów, z zaburzeniami krzepnięcia krwi, cukrzycą czy stosujące leki światłoczułe.

Jak długo goi się rana?

Blizna po usunięciu znamienia zwykle goi się szybko i prawidłowo. Istotna jest jednak jej odpowiednia pielęgnacja. Dbałość o czystość rany, jej codzienne przemywanie i zmiana opatrunku na jałowy pozwala zapobiec rozwojowi zakażenia i wspomaga naturalny proces gojenia. Jeżeli pacjent zauważy jakiekolwiek niepokojące objawy, powinien zgłosić się do lekarza.

Po prawidłowo przeprowadzonym zabiegu usuwania znamion skórnych mogą wystąpić nieprzyjemne objawy. Do fizjologicznych należy niewielki ból w miejscu rany, świąd oraz zaczerwienienie okolicy usuwanego znamienia. Jeżeli objawy te nie ustają lub nawet nasilają się, świadczyć to może o rozwoju stanu patologicznego, zwłaszcza zakażenia. Gdy rana krwawi, wrzodzieje, nie zasklepia się lub rozszerza – konieczna jest niezwłoczna konsultacja ze specjalistą.

Wskazania po zabiegu

Proces gojenia rany może przyspieszyć staranna jej pielęgnacja oraz odpowiednia dbałość o higienę i stosowanie się do zaleceń chirurga. Niewskazane jest naciąganie skóry w miejscu znajdowania się rany i jej najbliższej okolicy. Pacjent powinien pilnować, by nie wykonywać gwałtownych ruchów, nie obciążać się nadmiernie. Rana nie może być moczona, brudzona, a powstające strupy należy jedynie przemywać (w żadnym wypadku nie zdrapywać). Po umyciu ranę należy osuszyć i zdezynfekować, a następnie założyć jałowy opatrunek. Taka rekonwalescencja powinna trwać przynajmniej do momentu zdjęcia szwów, a więc około dwóch tygodni po zabiegu. Proces gojenia się rany i jej całkowitego zasklepienia jest jednak o wiele dłuższy. Zwykle trwa około 8 tygodni, może jednak wymagać nawet kilku miesięcy.